Do chi phí sinh hoạt ngày càng tăng, nhiều người chúng ta đang tìm cách tiết giảm chi tiêu. Dù là cắt giảm chi tiêu khi đi siêu thị, hóa đơn điện nước, phí đăng ký dịch vụ hay các chi phí khác chẳng hạn như mua sắm quần áo, ăn ngoài, hay uống café, đi bar, mỗi người đều có cách riêng để tiết kiệm tiền trong khi vẫn có thể tự do tài chính.

Ở Nhật có một phương pháp tiết kiệm tiền gọi là kakeibo. Kakeibo là triết lý tài chính dựa vào việc thực hành chi tiêu và tiết kiệm chú tâm và có ý thức.

Trong bài viết này chúng ta sẽ cùng nhau thảo luận về phương pháp kakeibo cũng như cách áp dụng công cụ lập kế hoạch chi tiêu đơn giản chẳng hạn như bảng tính Excel hay chỉ với một cuốn sổ và một cây bút. Khi dùng phương pháp kakeibo để tiết kiệm tiền, bạn có thể được tự do hơn nhiều về tài chính.

Phương pháp Kakeibo là gì?

Kakeibo nghĩa là “sổ cái tài chính gia đình”, do Hani Motoko – nữ nhà báo đầu tiên của Nhật sáng chế vào năm 1904. Kakeibo được thiết kế để giúp người dùng nhận thức được thói quen chi tiêu của mình. Việc nhận thức được cách tiêu tiền của mình sẽ giúp bạn dễ dàng kiểm soát ngân sách. Về cơ bản, phương pháp này ghi chép lại các chi tiêu, cho bạn công cụ để hiểu được mối quan hệ của mình với tiền bạc.

Triết lý tài chính kakeibo có bốn nguyên tắc:

• Bạn có bao nhiêu tiền?
• Bạn muốn tiết kiệm bao nhiêu?
• Bạn đang tiêu bao nhiêu tiền?
• Làm thế nào để cải thiện?

Những nguyên tắc này tiết lộ mọi thói quen chi tiêu không cần thiết và giúp bạn ngẫm nghĩ lại về mối quan hệ của mình với tiền bạc cũng như ý định đằng sau mỗi lần mua sắm.

Điều khiến phương pháp kakeibo độc đáo chính là việc thực hành chánh niệm ẩn sau việc tiết kiệm tiền. Điều quan trọng là bạn thật sự chú tâm vào từng hành vi mua sắm của mình. Cân nhắc và xem xét xem liệu việc mua sắm có khiến bạn vui hay giúp ích gì được cho bạn; liệu việc mua sắm có đem lại sự an toàn và thoải mái cho bạn, hay giúp bạn đạt được mục tiêu gì không.

Phương pháp kakeibo giúp bạn có cơ hội ngẫm lại thói quen chi tiêu của mình trong quá khứ, từ đó có thể liên tục cải thiện và đánh giá lại cách tiết kiệm hiệu quả nhất.

Cách áp dụng Kakeibo

Một trong những phần khó nhất khi lập kế hoạch chi tiêu chính là thực hiện nó. Ban đầu việc theo dõi chi tiêu trong vòng một hay hai tuần có vẻ dễ dàng nhưng bạn sẽ dễ mất động lực và lại chi tiêu theo thói quen.

Bước đầu tiên của phương pháp kakeibo là theo dõi chi tiêu và nhận thức được bạn đang thực sự chi tiêu những gì. Khi áp dụng kakeibo, điều quan trọng nhất là biến nó thành thói quen của bạn. Việc dùng giấy và bút có thể đem lại cảm giác chủ động hơn nhiều so với việc sử dụng thiết bị. Nếu bạn luôn đem theo mình một cuốn sổ ghi chú nhỏ và một cây bút, bạn có thể dễ dàng ghi lại chi tiêu trong ngày của mình. Đây là lý do tại sao dùng giấy và bút lại là thói quen cần thiết nhất khi thực hành kakeibo.

Với nhiều người, việc thực hành kakeibo sẽ dễ dàng hơn nhiều nếu ấn định thời gian cố định trong ngày để ghi chép lại các chi tiêu cũng như những suy nghĩ của mình khi chi tiêu như thế.

Khi đã có giấy và bút, điều bạn cần làm là ghi chép lại các chi tiêu của mình. Phần quan trọng của phương pháp Kakeibo chính là phân loại các hoạt động chi tiêu của bạn theo bốn nhóm:

• Thiết yếu: nhu yếu phẩm và những chi tiêu đời sống cần thiết như tiền thuê nhà, điện nước, thực phẩm, v.v
• Sở thích: vui chơi và những thứ bạn thích nhưng không cần thiết, chẳng hạn như ăn ngoài, mua quần áo mới.
• Văn hóa: sách, âm nhạc, vé xem hòa nhạc, vé xem phim, v.v.
• Chi tiêu bất thường: các khoản chi đột ngột và không mong muốn, chẳng hạn như đi nha sĩ, sửa điện thoại, sửa ô tô.

Cách tiết kiệm tiền

Bên cạnh việc ghi chép lại các chi tiêu hàng ngày, bạn cũng nên dành thời gian để đọc lại các ghi chép này vào cuối tháng. Khi xem lại các chi tiêu hàng tháng của mình, bạn có thể thấy hạng mục nào đang chi nhiều nhất và tìm ra cách tiết kiệm được tiền và nỗ lực hơn cho mục tiêu tài chính dài hạn của mình.

Sau khi biết mình đang tiêu tiền vào việc gì sau khi áp dụng phương pháp kakeibo, bạn có thể tìm được nguyên tắc tiết kiệm tiền phù hợp với bản thân mình nhất. Chẳng hạn, bạn có thể đặt ra các mục tiêu tiết kiệm tiền hàng tháng phù hợp với thực tế. Việc này có thể không hiệu quả với một số người. Ví dụ, nếu bạn thường xuyên có các khoản chi tiêu đột ngột, việc hoạch định trước kế hoạch chi tiêu hàng tháng có thể không hề đơn giản. Bạn có thể xem xét lại các chi tiêu không khiến bạn hài lòng hay thực sự cần thiết cho cuộc sống. Khi liệt kê các chi tiêu này, bạn sẽ nhận thức được rõ hơn thói quen chi tiêu của mình, giúp bạn có thể đưa ra các quyết định sáng suốt hơn khi hoạch định kế hoạch chi tiêu. Thực hành phương pháp kakeibo là cách tuyệt vời để theo dõi chi tiêu cũng như cắt bớt các khoản chi không cần thiết, và từ đó tiết kiệm được tiền một cách dễ dàng.

Nếu bạn đang cân nhắc cắt giảm chi phí vì mục tiêu tài chính, một trong các chi phí tốn kém nhất thường là chi phí thuê nhà. Nếu bạn đang tìm một căn hộ với mức phí thuê phải chăng, hãy cân nhắc chuyển đến sống trong căn hộ của Village House để tiết giảm tiền thuê nhà!

Áp dụng Kakeibo để tự do tài chính

Trọng tâm của phương pháp kakeibo chính là để giúp thay đổi thói quen chi tiêu và hình thành sự chú tâm khi chi tiêu. Thay vì đưa ra các quy tắc nghiêm ngặt và cắt bỏ tất cả các chi phí liên quan đến việc mua sắm những thứ chúng ta thích, phương pháp này giúp bạn nhìn ra những thứ mình có thể cắt giảm để hướng tới mục tiêu tài chính của bản thân. Nhận thức được thói quen chi tiêu và tập thói quen tiết kiệm tiền sẽ giúp bạn tự do tài chính hơn trong cuộc sống hàng ngày. Sự tự do tài chính này có thể giúp bạn đầu tư vào những điều góp phần thay đổi chất lượng cuộc sống, chẳng hạn như chuyển đến một nơi ở mới, mua xe hơi hay các khoản mua sắm lớn. Có khả năng lập kế hoạch chi tiêu cho những lần chi tiêu lớn đó thực sự là điều quan trọng hơn cả trong cuộc sống.

Các công cụ lập kế hoạch chi tiêu

Theo phương pháp kakeibo, công cụ duy nhất bạn cần để lập kế hoạch chi tiêu chính là giấy và bút. Ngoài ra, trên mạng cũng có nhiều nguồn miễn phí cung cấp các bảng tính theo định dạng kakeibo, hoặc bạn cũng có thể mua các ứng dụng ghi chép chi tiêu và hoạch định tài chính nếu muốn có sổ ghi chép chi tiêu chuyên dụng.

Ngoài ra cũng có các công cụ hoạch định chi tiêu dành riêng cho kakeibo. Bạn có thể dễ dàng tìm kiếm trên mạng các sổ ghi chép kakeibo cũng như các nguồn công cụ áp dụng kakeibo có thể in ra. Các sổ ghi chép định dạng kakeibo này được tạo ra với mục đích lập kế hoạch chi tiêu và cực kỳ hữu dụng để ghi lại các khoản chi tiêu.

Sử dụng bảng tính Excel để lên kế hoạch chi tiêu

Bảng tính Excel là một cách rất phổ biến để lập kế hoạch chi tiêu. Bạn có thể chia chi phí dự toán của mình thành bốn kakeibo và tạo tổng chi phí dự trù hàng tháng. Tương tự, bạn cũng có thể sử dụng bảng tính Excel để theo dõi tất cả những chi tiêu của mình.

Bạn có thể tự tạo bảng tính Excel hoặc tìm một mẫu sẵn có và in ra dùng. Bằng cách này, bạn vẫn có thể tự viết tay kakeibo của mình, điều này giúp bạn chú tâm hơn, kỷ luật hơn để duy trì thói quen này.

Bạn hoàn toàn có thể thay đổi quan điểm chi tiêu của mình bằng cách thực hành một số ý tưởng trên vào cuộc sống. Bằng cách chọn phương pháp phù hợp với mình, bạn sẽ dễ dàng duy trì được thói quen chi tiêu chú tâm và kết quả là sẽ tiết kiệm được tiền! Chúc bạn sớm tiết kiệm được tiền nhé!