Mọi người chậm thanh toán tiền thuê nhà vì nhiều lý do khác nhau, chẳng hạn như ‘quên kiểm tra số dư tài khoản ngân hàng nên chưa thanh toán trích nợ được’ hay ‘vô tình quên ngày đến hạn thanh toán’.
Thông thường, việc trễ hạn vài ngày không phải là vấn đề quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu việc chậm thanh toán diễn ra liên tục, bạn có thể nhận được thông báo nhắc nhở, bị xem xét chấm dứt hợp đồng, hoặc trường hợp tệ nhất là bị yêu cầu chuyển đi.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải thích những điều bạn cần làm khi chậm trễ thanh toán tiền thuê nhà, cách xử lý đúng quy trình, cũng như giới thiệu các chương trình hỗ trợ công và các tổ chức có thể liên hệ khi gặp khó khăn trong việc thanh toán.
Village House có đa dạng các căn hộ cho thuê trên khắp 47 tỉnh thành Nhật Bản với mức thuê chỉ từ 20.000 yên/tháng! Nếu đang tìm chỗ ở mới, hãy tham khảo ngay trang web của chúng tôi.
Quy định về thanh toán tiền thuê nhà ở Nhật
Thị trường thuê nhà ở Nhật có thông lệ là trả trước tiền thuê. Ví dụ, tiền thuê của tháng 4 sẽ được trả vào một ngày cố định trong tháng 3.
Có hai lý do chính cho việc trả trước này:
Đảm bảo thu đủ tiền thuê
Ngay cả khi người thuê đột ngột gặp khó khăn tài chính, cơ chế trả trước này vẫn giúp hạn chế nguy cơ chậm hoặc không thanh toán, bảo đảm nguồn thu cho chủ nhà.
Tránh phát sinh rắc rối khi chuyển đi
Do tiền thuê đã được thanh toán trước, nên tiền thuê tháng cuối trước khi bạn dọn đi đã được trả sẵn. Sau khi bạn chuyển đi, chủ nhà chỉ cần tính lại số ngày bạn thực sự ở và hoàn lại phần chênh lệch. Việc này giúp tránh quên hoặc sai sót trong tính toán tiền thuê theo ngày cho giai đoạn cuối khi bạn chuyển đi.
Ngày thanh toán tiền thuê thường được ghi rõ trong hợp đồng, ví dụ: “Chuyển khoản tiền thuê tháng sau trước ngày 25 hằng tháng” hoặc “Tự động trích tiền ngân hàng vào ngày 28.” Người thuê có nghĩa vụ thanh toán đúng ngày được quy định trong hợp đồng.
Nếu không thanh toán đúng hạn, bạn có thể bị tính phí chậm thanh toán được quy định trong hợp đồng. Khoản phí chậm này thường được tính theo mức lãi 14.6%/năm trên số tiền chậm thanh toán.
Nếu việc chậm trễ thanh toán kéo dài, bạn có thể nhận được thư bảo đảm yêu cầu thanh toán, thông báo chấm dứt hợp đồng, hoặc thậm chí là lệnh yêu cầu dọn đi. Nếu biết trước rằng mình có khả năng thanh toán chậm do lý do cá nhân hoặc tài chính, quan trọng nhất là phải chủ động liên hệ sớm với chủ nhà hoặc công ty quản lý để tránh xảy ra tranh chấp.
Tham khảo: Điều 9 Khoản 2 | Luật Hợp đồng Tiêu dùng
Thời gian ân hạn và phí trả chậm theo luật định
Khi tiền thuê không được thanh toán đúng hạn, chủ nhà hoặc công ty quản lý có quyền thu phí chậm thanh toán. Dù pháp luật Nhật Bản không quy định rõ ràng thời gian ân hạn, nhưng trên thực tế, nhiều chủ nhà hoặc công ty quản lý thường linh hoạt cho phép người thuê trễ từ vài ngày đến khoảng một tuần.
Theo Điều 419 Bộ luật Dân sự, khi nghĩa vụ thanh toán tiền không được thực hiện, mức lãi suất theo luật định tại thời điểm chậm trả sẽ được áp dụng. Hiện tại, mức lãi suất này là 3%/năm. Tuy nhiên, nếu hợp đồng quy định một mức lãi suất khác, mức lãi suất ghi trong hợp đồng sẽ được ưu tiên áp dụng.
Tuy nhiên, theo Điều 9 Khoản 2 của Luật Hợp đồng Tiêu dùng, đối với hợp đồng thuê nhà dành cho người tiêu dùng, mức lãi phạt chậm thanh toán vượt quá 14.6%/năm bị coi là vô hiệu. Do đó, trên thực tế, mức 14.6%/năm được coi là giới hạn trần.
Tham khảo:
Thông báo nhắc nhở đầu tiên & trao đổi với chủ nhà/công ty quản lý
Khi bạn chậm trễ thanh toán tiền thuê nhà, chủ nhà hoặc đơn vị quản lý thường sẽ liên hệ để báo rằng “chúng tôi chưa nhận được tiền thuê”. Việc nhắc nhở này không có nghĩa là bạn bị buộc phải dọn đi, mà chỉ đơn thuần là lời nhắc nhở tình hình chậm thanh toán.
Khi nhận được thông báo, hãy phản hồi trung thực và rõ ràng. Hãy giải thích lý do bạn trả chậm và đưa ngày thanh toán cụ thể. Tránh trả lời mơ hồ, vì điều này dễ khiến chủ nhà mất lòng tin và có thể liên hệ với công ty bảo lãnh hoặc người bảo lãnh của bạn.
Ngoài ra, nếu bạn im lặng hoặc không phản hồi, chủ nhà có thể xem việc chưa thanh toán là dấu hiệu của chậm thanh toán kéo dài, có thể dẫn đến việc chấm dứt hợp đồng thuê hoặc thậm chí là yêu cầu bị trục xuất ra khỏi nhà thuê. Thông thường, trễ khoảng một tháng sẽ chưa dẫn đến việc bị đuổi khỏi chỗ thuê ngay, nhưng tốt nhất là bạn nên nhanh chóng xử lý và trao đổi thẳng thắn với chủ nhà.
Thông báo nhắc nhở thanh toán không nhằm mục đích trách móc người thuê, mà chỉ đơn thuần là xác nhận sự việc chậm thanh toán và trao đổi cách xử lý tiếp theo. Hãy phản hồi ngay bằng điện thoại hoặc email, xin lỗi về việc chậm trễ cũng như nêu rõ thời gian thanh toán dự kiến.
Khi nào thì công ty bảo lãnh sẽ can thiệp
Sau khi trao đổi với chủ nhà hoặc công ty quản lý, bạn nên ghi lại toàn bộ nội dung đã thống nhất bằng văn bản, thay vì chỉ trao đổi miệng.
Việc chỉ dựa vào những thống nhất trao đổi miệng có thể dẫn đến những hiểu lầm không đáng có. Ví dụ, chủ nhà sau này có thể nói ‘Tôi không nhớ đã đồng ý như thế’, hoặc người thuê có thể cảm thấy áp lực bởi ‘Phải trả ngay lập tức không thì sẽ bị chấm dứt hợp đồng’. Những hiểu lầm này này có thể gây ra những tranh chấp không đáng có giữa các bên.
Để tránh rủi ro và tranh chấp, bạn nên ghi rõ ràng số tiền, thời hạn trả, và phương thức thanh toán trong văn bản. Văn bản này vừa giúp bạn kiểm tra lại khi cần, vừa là bằng chứng hai bên đã thống nhất, ngay cả khi bạn phải trả chậm.
Những mục cần có trong văn bản
- Ngày lập thỏa thuận
- Số tiền chưa thanh toán (kèm thời gian phát sinh)
- Phương thức và lịch thanh toán (ví dụ: “Thanh toán X yên vào [ngày], sau đó sẽ thanh toán X yên mỗi tháng vào [ngày]”)
- Các biện pháp sẽ áp dụng trong trường hợp vi phạm thỏa thuận này (Phí trả chậm, chấm dứt hợp đồng, v,v.)
- Chữ ký và con dấu của hai bên
Thủ tục pháp lý: Bị đuổi khỏi nhà và chấm dứt hợp đồng
Khi người thuê chậm thanh toán tiền thuê nhà, công ty bảo lãnh thuê sẽ tạm thời ứng tiền thuê thay cho người thuê và chuyển cho chủ nhà hoặc công ty quản lý. Quy trình này được gọi là “thanh toán thay”, nhằm giúp giảm rủi ro tài chính cho chủ nhà khi người thuê không thanh toán đúng hạn.
Khi phát sinh nợ tiền thuê, chủ nhà hoặc công ty quản lý sẽ yêu cầu công ty bảo lãnh thanh toán. Sau khi công ty bảo lãnh trả đầy đủ khoản tiền còn nợ cho chủ nhà, người thuê sẽ phải hoàn trả số tiền tương ứng cho công ty bảo lãnh.
Lưu ý, trong một số trường hợp, người thuê sẽ phải trả cả phí dịch vụ bảo lãnh theo hợp đồng cộng với khoản tiền thuê nhà chưa thanh toán, khoản phí chậm thanh toán và các khoản phí phát sinh khác, khiến gánh nặng tài chính sẽ tăng lên đáng kể.
Đọc thêm bài viết trên trang blog của chúng tôi: Gặp rắc rối trong nhà thuê? Đừng lo, đã có chuyên gia xử lý!
Bao lâu thì sẽ bị đuổi khỏi nhà? Khung thời gian thông thường là như thế nào?
① Từ lúc trễ hạn đến khi nhận được thông báo nhắc nhở đầu tiên
Khi không thanh toán tiền thuê nhà đúng hạn, chủ nhà hoặc công ty quản lý sẽ liên hệ qua điện thoại hoặc email để nhắc nhở. Nếu sau nhiều lần liên hệ mà vẫn chưa nhận được tiền, họ sẽ gửi thông báo yêu cầu thanh toán bằng thư bảo đảm.
② Thông báo chấm dứt hợp đồng
Nếu kéo dài thời gian chậm thanh toán, chủ nhà sẽ gửi ‘Thông báo Chấm dứt Hợp đồng’. Hành động này sẽ chấm dứt hợp đồng thuê nhà hiện tại. Thông thường, thời gian từ thông báo nhắc nhở đầu tiên đến khi ra thông báo chấm dứt hợp đồng là khoảng từ 1 – 3 tháng.
③ Khởi kiện trục xuất (lệnh cưỡng chế dọn đi)
Nếu người thuê vẫn không rời khỏi nhà dù hợp đồng đã bị chấm dứt, chủ nhà có thể nộp đơn khởi kiện trục xuất lên tòa án. Tòa sẽ xem xét số tiền còn nợ và điều khoản hợp đồng, sau đó ban hành lệnh trục xuất. Thời gian xử lý từ lúc nộp đơn đến khi có phán quyết thường mất khoảng 2 tháng.
④ Cưỡng chế trục xuất
Nếu người thuê vẫn không dọn đi sau khi có phán quyết của tòa, chủ nhà có thể yêu cầu cưỡng chế trục xuất. Trước tiên, chấp hành viên sẽ gửi “thông báo yêu cầu di dời”. Khoảng một tháng sau, nếu người thuê vẫn không chuyển đi, buổi cưỡng chế sẽ được tiến hành – đồ đạc có thể bị chuyển ra và khóa cửa sẽ được thay mới.
Lưu ý, nếu chưa có lệnh của tòa mà chủ nhà tự ý thay khóa hoặc vứt bỏ đồ đạc của người thuê thì bị xem là “tự ý giải quyết vấn đề” và bị nghiêm cấm theo luật. Nếu gặp trường hợp này, hãy liên hệ cảnh sát hoặc luật sư để được hỗ trợ.
Cách xử lý tiền nợ thuê nhà và bảo vệ quyền thuê nhà
Về nguyên tắc, tiền thuê phải được trả đúng hạn. Tuy nhiên, nếu không tránh được việc trả chậm, hãy nhanh chóng thực hiện các bước sau.
Liên hệ với chủ nhà hoặc công ty quản lý
Ngay khi biết rằng mình sẽ chậm thanh toán, hãy liên hệ ngay với chủ nhà hoặc công ty quản lý. Nhớ giải thích rõ ràng lý do chậm trễ cũng như đưa ngày thanh toán cụ thể. Nếu biết trước có thể phải thanh toán chậm, hãy thông báo trước cho chủ nhà/công ty quản lý.
Theo luật thì kể cả chỉ chậm thanh toán 2 hoặc 3 ngày thì vẫn bị coi là trả chậm và có thể trở thành lý do để chấm dứt hợp đồng thuê, dù rằng hiếm khi nào bị chấm dứt hợp đồng ngay, nhưng việc này ít nhiều vẫn ảnh hưởng đến mức độ tin cậy giữa chủ nhà và bạn.
Do đó, việc trao đổi sớm và minh bạch sẽ giúp tránh được tranh chấp. Tốt nhất là đừng đợi đến khi bạn nhận được thư nhắc nhở của chủ nhà hoặc công ty quản lý rồi mới xác nhận việc mình chậm trễ thanh toán tiền thuê nhà.
Thanh toán phần tiền còn nợ càng sớm càng tốt
Sau khi trao đổi với chủ nhà hoặc công ty quản lý, hãy cố gắng thanh toán khoản nợ tiề thuê nhà sớm nhất có thể. Tùy vào điều khoản của hợp đồng và loại hình căn hộ mà phương thức thanh toán sẽ khác nhau, do đó nhớ xác nhận lại với chủ nhà hoặc công ty quản lý.
Phương thức phổ biến nhất là chuyển khoản ngân hàng đến tài khoản đã chỉ định. Khi chuyển khoản, lưu ý nhập đúng tên ngân hàng, chi nhánh, số tài khoản và tên người thụ hưởng. Phí chuyển khoản ngân hàng thường do bên thuê chịu.
Một số nơi thì yêu cầu bạn phải đến trực tiếp thanh toán tại văn phòng. Trong trường hợp đó, nhớ yêu cầu biên lai hoặc chứng nhận thanh toán để lưu lại. Khi đi thanh toán trực tiếp, việc thể hiện lời xin lỗi một cách chân thành có thể giúp xây dựng lại lòng tin của bên thuê đối với bạn.
Các dịch vụ hỗ trợ người thuê gặp khó khăn tài chính
Trợ cấp An cư
Đây là khoản hỗ trợ dành cho người đáp ứng những điều kiện nhất định, chẳn ghạn như thất nghiệp, đóng cửa hoạt động kinh doanh, hoặc giảm thu nhập đáng kể. Theo chương trình trợ cấp này, chính quyền địa phương sẽ chuyển thẳng tiền thuê tương ứng (có mức quy định theo từng khu vực) vào tài khoản của chủ nhà trong 3 tháng, và có thể gia hạn tối đa 9 tháng.
Để tìm hiểu thông tin chi tiết về Trợ cấp An cư, hãy liên hệ văn phòng chính quyền địa phương.
Tham khảo: Bộ Y tế, Lao động & Phúc lợi Nhật Bản | Trợ cấp An cư
Trung tâm Hỗ trợ Pháp lý Nhật Bản (Houterasu)
Trung tâm Hỗ trợ Pháp lý Nhật Bản, thường được gọi là Houterasu, cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý liên quan đến vấn đề nhà ở, bao gồm trả chậm tiền thuê, chấm dứt hợp đồng, và trục xuất. Nếu đáp ứng điều kiện về thu nhập và tài sản, bạn có thể được tư vấn miễn phí hoặc chi phí thấp. Mỗi phiên tư vấn khoảng 30 phút và bạn có thể được tư vấn tối đa 3 lần.
Tham khảo: Houterasu | Hướng dẫn sử dụng miễn phí dịch vụ tư vấn pháp lý
Ngoài ra, bạn có thể trao đổi với phòng phúc lợi địa phương, bộ phận hỗ trợ cộng đồng, hoặc trung tâm tư vấn nhà ở. Nếu gặp khó khăn trong việc trả tiền thuê, hãy tìm sự hỗ trợ từ những tổ chức này càng sớm càng tốt.
Đọc thêm bài viết trên trang blog của chúng tôi: Làm thế nào để được nhận hỗ trợ thuê nhà của chính phủ
Tổng kết
Dưới đây là tóm tắt những điểm quan trọng liên quan đến việc chậm trả tiền thuê nhà cũng những bước cụ thể cần làm khi việc chậm trễ thanh toán có khả năng bị kéo dài.
- Tiền thuê tại Nhật thường được trả trước
- Nếu chậm thanh toán, hãy liên hệ với chủ nhà/công ty quản lý càng sớm càng tốt
- Giải thích rõ ràng lý do chậm thanh toán và đề xuất ngày thanh toán dự kiến
- Ghi lại bằng văn bản chi tiết những buổi trao đổi với chủ nhà/công ty quản lý
- Việc lờ đi khoản nợ tiền thuê quá hạn, việc này có thể tiến triển đến những quy trình sau: nhắc nhở yêu cầu thanh toán → chấm dứt hợp đồng → lệnh trục xuất → cưỡng chế di dời
- Sau khi công ty bảo lãnh tạm thời thanh toán thay khoản nợ tiền thuê cho chủ nhà, người thuê sẽ phải hoàn trả khoản đó (tiền trả thay)
- Việc thanh toán chậm kéo dài có thể bị tính phí trả chậm và ảnh hưởng đến hồ sơ tín dụng của người thuê
- Nếu gặp khó khăn thanh toán tiền thuê nhà, hãy nhanh chóng tìm đến các chương trình hỗ trợ hoặc trung tâm tư vấn công
- Một số chương trình hỗ trợ như “Trợ cấp An cư” có thể hữu dụng
- Chủ nhà không được tự ý đổi khóa hay vứt bỏ đồ đạc của người thuê nếu chưa có lệnh của tòa
Village House không yêu cầu tiền đặt cọc, tiền lễ hoặc phí môi giới*. Thêm nữa, giá thuê của chúng tôi cũng rất hợp lý, do đó nếu đang muốn tiết kiệm chi phí nhà cửa và cắt giảm các khoản phí ban đầu, hãy liên hệ ngay với chúng tôi!
*Tùy vào điều khoản hợp đồng và kết quả sàng lọc người thuê mà có thể cần phải đặt cọc.
Bài viết liên quan:
Xin chào, tôi là Machiko Doi, một nhà văn tự do viết về nhà ở và cuộc sống ở Nhật Bản.
Tôi sống trong một ngôi nhà 80 năm tuổi được thừa kế từ ông bà cùng với hai con mèo nhận nuôi và con gái của tôi.
Chúng tôi sống một cuộc sống thoải mái trong khi sửa chữa ngôi nhà này.
Tôi thích nấu rau hái từ vườn và cá tươi do bố tôi bắt được, thưởng thức chúng với bia lạnh vào ngày nóng hoặc rượu sake nóng vào ngày lạnh.