Nhiều bà mẹ hiện đại đang nuôi con một mình vì nhiều lý do như ly hôn, chồng mất hoặc là mẹ đơn thân. 

Bên cạnh việc chăm lo cho con cái, các mẹ đơn thân chắc hẳn cũng có nhiều lo lắng về tương lai, bởi các mẹ cần tính toán cho cả việc nghỉ hưu sau này, chi phí sinh hoạt, học hành cho con, v.v. 

Bài viết này sẽ chia sẻ về mức chi tiêu trung bình, tiết kiệm của các mẹ đơn thân và các chương trình hỗ trợ dành cho mẹ. Nếu còn đang lo lắng về tương lai, hãy tham khảo bài viết này. 

Ngoài ra, nếu đang tìm thuê một căn hộ xinh xắn, với mức giá phải chăng, hãy truy cập website của Village House, nơi có rất nhiều lựa chọn nhà ở trên khắp nước Nhật, với giá thuê chỉ từ 20.000 yên. Các chi phí ban đầu có thể cắt giảm được gồm có phí đặt cọc, tiền lễ, phí người bảo lãnh hoặc phí gia hạn. 

Chi phí sinh hoạt trung bình của mẹ đơn thân 

Theo “Báo cáo Khảo sát Thu Nhập và Chi Tiêu Gia Đình theo Loại Hình Gia Đình năm 2023 (Bảng 3-6)” của Cục Thống kê, Bộ Nội vụ và Truyền thông, mức chi tiêu trung bình hàng tháng của mẹ đơn thân là khoảng 235.000 yên. 

Các mức chi tiêu này có thể thay đổi tùy thuộc vào nơi ở, sở hữu nhà hay thuê nhà, số con và độ tuổi của các con. Ngoài ra, chi phí cho các dịp lễ tết và thuế cũng chưa được tính vào. 

Nguồn: “Báo cáo Khảo sát Thu Nhập và Chi Tiêu Gia Đình theo Loại Hình Gia Đình năm 2023 (Bảng 3-6)” của Cục Thống kê, Bộ Nội vụ và Truyền thông  

Thực tế thu nhập và tiết kiệm của mẹ đơn thân 

Theo Khảo sát Cấu trúc Thu nhập và Chi tiêu hộ gia đình Quốc gia năm 2019 của Bộ Nội vụ và Truyền thông, trung bình một gia đình có mẹ đơn thân và con dưới 18 tuổi chưa kết hôn thu nhập khoảng 261.587 yên/tháng. Sau khi trừ các chi phí, số tiền còn lại để chi tiêu (thu nhập khả dụng) là 232.626 yên. Trong khi đó, chi phí sinh hoạt trung bình của mẹ đơn thân là khoảng 235.000 yên. Như vậy, với mức thu nhập này thì việc nuôi con một mình cũng khá chật vật. 

Nhiều mẹ đơn thân còn gặp khó khăn trong việc trang trải cuộc sống, vì vậy tiền tiết kiệm cũng thường không được nhiều. Theo Khảo sát Toàn quốc về Hộ gia đình đơn thân năm 2021 của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi, mức tiết kiệm phổ biến nhất của các mẹ đơn thân là 500.000 yên, chiếm tới 39,8%. 

Ngoài ra, các mức tiết kiệm từ 500.000 – 1.000.000 yên chiếm 6,6%, 1.000.000 – 2.000.000 yên là 10,6%, 2.000.000 – 3.000.000 yên là 4,9% và 3.000.000 – 4.000.000 yên là 4,5%. Điều này cho thấy, ngoại trừ một số trường hợp, tiền tiết kiệm của các mẹ đơn thân thường không nhiều.  

Các chương trình hỗ sợ, trợ cấp dành cho mẹ đơn thân 

Mẹ đơn thân được hưởng các chương trình hỗ trợ, trợ cấp, v.v tùy thuộc vào mức thu nhập và chính quyền địa phương nơi họ sống. 

• Trợ cấp trẻ em 

Trợ cấp trẻ em là chế độ không chỉ dành riêng cho mẹ đơn thân mà còn dành cho tất cả những gia đình có con từ 0 đến 15 tuổi. *Chế độ này có hạn chế tùy vào mức thu nhập hàng năm. 

• Trợ cấp nuôi dưỡng con cho hộ đơn thân 

Chương trình trợ cấp nuôi con đơn thân dành cho những gia đình đơn thân.  Mức trợ cấp này sẽ phụ thuộc vào số con phụ thuộc và thu nhập của gia đình. Để biết chi tiết về số tiền và thủ tục nhận trợ cấp, mẹ có thể liên hệ với chính quyền địa phương nơi mình cư trú. 

• Trợ cấp hỗ trợ trẻ em phát triển 

Trợ cấp hỗ trợ trẻ em phát triển là chương trình hỗ trợ tài chính dành cho các gia đình đơn thân nuôi con đến 18 tuổi và các hộ gia đình nuôi trẻ em khuyết tật. Tuy nhiên chương trình này không được áp dụng tại một số địa phương. Để biết thêm thông tin, vui lòng truy cập trang web của chính quyền địa phương nơi bạn sống.  

• Trợ cấp hỗ trợ nuôi dưỡng trẻ khuyết tật 

Trợ cấp hỗ trợ nuôi dưỡng trẻ khuyết tật là chương trình hỗ trợ tài chính nuôi dưỡng trẻ em có khuyết tật thể chất hoặc tinh thần. Mức trợ cấp được xác định dựa trên kết quả khám, chứ không dựa trên mức độ ghi trong sổ khuyết tật. 

Nguồn: Bộ Sức khỏe, Lao động và Chính sách | Giới thiệu chương trình trợ cấp hỗ trợ nuôi dưỡng trẻ khuyết tật 

• Chương trình trợ cấp chi phí y tế dành cho gia đình đơn thân  

Chương trình trợ cấp chi phí y tế dành cho gia đình đơn thân này giúp chính quyền địa phương chi trả một phần chi phí y tế phát sinh (chi phí cá nhân) khi mẹ đơn thân, con cái phụ thuộc hoặc người nuôi con thay thế cha mẹ đi khám bệnh viện. Tuy nhiên, chương trình có giới hạn về thu nhập.  

• Trợ cấp cho thân nhân 

Nếu chồng không may qua đời do tai nạn hoặc bệnh tật, bạn có thể được nhận trợ cấp này. Điều kiện là người chồng đã đóng đủ thời gian quy định của Bảo hiểm Hưu trí Quốc gia hoặc Bảo hiểm Hưu trí Người lao động. Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ với Dịch vụ hưu trí Nhật Bản tại địa phương. 

• Miễn giảm Bảo hiểm Hưu trí và Bảo hiểm Y tế Quốc gia 

Nếu bạn làm việc bán thời gian hoặc thời vụ, thu nhập thấp và gặp khó khăn trong việc chi trả Bảo hiểm Hưu trí Quốc gia hoặc Bảo hiểm Y tế Quốc dân, bạn có thể nộp đơn xin giảm hoặc miễn hoàn toàn. 

• Giảm giá vé giao thông công cộng 

Các gia đình đang nhận trợ cấp nuôi con, trợ cấp phát triển trẻ em hoặc trợ cấp an sinh xã hội có thể được giảm giá vé các phương tiện giao thông công cộng như JR. 

• Miễn giảm phí trông trẻ 

Học phí giữ trẻ được tính dựa trên thu nhập và hoàn cảnh của gia đình. Do đó, nếu thu nhập của bạn thấp, học phí giữ trẻ có thể được giảm hoặc miễn hoàn toàn. Một số địa phương còn có chính sách miễn phí giữ trẻ cho con thứ ba trở đi. Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ với chính quyền địa phương nơi bạn cư trú. 

Các căn hộ cho thuê phù hợp với mẹ đơn thân 

Thông thường, tiền thuê nhà nên chiếm khoảng 1/3 thu nhập hàng tháng. Vì vậy, nếu thu nhập của mẹ là 230.000 yên thì nên tìm nhà với giá thuê dưới 75.000 yên. 

Ngoài giá cả thì khi nuôi con, bạn cũng nên lưu ý đến diện tích phòng, bố trí sinh hoạt, ánh sáng tự nhiên và chỗ cất trữ đồ đạc. Đặc biệt, an ninh khu vực xung quanh cũng rất quan trọng. 

Tuy nhiên, tốt nhất là nên tiết kiệm các chi phí cố định càng nhiều càng tốt. Ngay cả khi tiền thuê nhà chưa tới 1/3 thu nhập hàng tháng thì việc tìm được căn hộ hợp lý, tiện cho việc sinh hoạt của mấy mẹ con thì điều đó cũng sẽ giảm bớt gánh nặng tài chính. 

Tận dụng trợ cấp nhà ở của chính quyền địa phương dành cho các hộ đơn thân 

Trợ cấp nhà ở cho các gia đình đơn thân. Trợ cấp nhà ở là chương trình riêng của các chính quyền địa phương, vì vậy nó có thể không áp dụng tùy thuộc vào nơi bạn sinh sống. 

Các chương trình này hỗ trợ gia đình đơn thân nuôi con dưới 20 tuổi. Ngoài ra, các điều kiện khác nhau tùy thuộc vào từng chính quyền địa phương, chẳng hạn như chỉ hỗ trợ cho gia đình sống trong nhà thuê tư nhân và có đăng ký cư trú. 

Mức trợ cấp trung bình khoảng 5.000 – 10.000 yên. Để biết thêm thông tin chi tiết, hãy truy cập trang web của chính quyền địa phương mình sinh sống. 

Cân nhắc quỹ vay công ích nếu đang tạm thiếu chi phí sinh hoạt 

Trong những lúc ốm đau, tai nạn khiến mẹ không thể đi làm đủ trang trải cuộc sống, mẹ có thể tham khảo “Quỹ vay phúc lợi mẹ và con”. Đây là chương trình vay vốn của chính quyền địa phương dành cho mẹ đơn thân có con dưới 20 tuổi, nếu số tiền đó cần thiết đễ nuôi dưỡng trẻ. 

Ưu điểm của quỹ vay này là nếu bạn có người bảo lãnh thì không phải trả lãi vay, còn nếu không có người bảo lãnh thì vẫn có thể vay với lãi suất thấp hơn so với ngân hàng. Số tiền vay và thời gian hoàn trả phụ thuộc vào tuổi của con. Để biết thêm thông tin, vui lòng liên hệ với chính quyền địa phương. 

Village House có hơn 1.000 căn hộ cho thuê trên khắp nước Nhật. Nếu muốn tìm được căn hộ thuê có giá thuê thấp, hoặc muốn tìm căn hộ có không gian rộng rãi, nhiều chỗ cất đồ, hãy liên hệ ngay với chúng tôi. Chúng tôi không yêu cầu tiền đặt cọc, tiền lễ, phí bảo lãnh, phí gia hạn, v.v giúp tiết kiệm được các chi phí ban đầu.  

Machiko Doi

Xin chào, tôi là Machiko Doi, một nhà văn tự do viết về nhà ở và cuộc sống ở Nhật Bản.

Tôi sống trong một ngôi nhà 80 năm tuổi được thừa kế từ ông bà cùng với hai con mèo nhận nuôi và con gái của tôi.

Chúng tôi sống một cuộc sống thoải mái trong khi sửa chữa ngôi nhà này.

Tôi thích nấu rau hái từ vườn và cá tươi do bố tôi bắt được, thưởng thức chúng với bia lạnh vào ngày nóng hoặc rượu sake nóng vào ngày lạnh.